مهندسی عمراندر زبان انگلیسی بنام Civil engineering شناخته شده است پروژه ساختمانی.
این رشته پس از جنگ جهانی دوم با توجه به نیاز کشورها جهت احداث ساختمانها و راهها و ... به وجود آمد
و در اصل معنای کلمه Civil، مدنی یا همان غیرنظامی میباشد که در کشور های های
اروپایی جهت جدا کردن فعالیتهای ساخت و سازها و دیگر فعالیتهای عمرانی از
مجموعه فعالیتهای نظامی، این رشته به صورت اکادمیک و کلاسیک به وجود آمد.
در ایران هم بعد از تأسیس دانشگاه تهران و دانشکدهها فنی مهندسی با عنوان رشته راه
و ساختمان شناختهشده بود و نهایتاً با تغییر و تحولاتی در سیستم وزارت علوم این رشته
بهعنوان مهندسی عمران شناختهشده است.پروژه ساختمانی
در اصل رشته مهندسی عمران شاخهای از علم رفتارشناسی یا همان علم مکانیک است
و این رشته بیشتر در موردبحث های عمران و آبادی اعم از ساختوساز ساختمان،پروژه ساختمانی
راهسازی، سدسازی و ... میپردازد. امروزه این رشته در مقطع کارشناسی در بیشتر
دانشگاههای کشور بهعنوان یکی از رشتههای مهم و کارآمد مهندسی محسوب میشود .
که هدف تحصیل این دانشجویان آمادگی و آشنایی با مسائل مختلف صنعت عمران میباشدپروژه ساختمانی
بهطوریکه پس از تحصیل دانشجو در این مقطع، میتواند وارد بازار کار شود با این
پیشزمینه که آشنایی لازم و نیز تجربه تحقیقاتی کافی برای توسعه و گسترش مسائل
صنعتی را کسب کرده است و راستای نیازهای علم کافی را داشته است.
طول دوره تحصیل:
رشته مهندسی عمران در دانشگاههای ایران اعم از دانشگاههای سراسری، آزاد، پیام
نور و... در مقاطع کارشناسی ، کارشناسی ارشد، دکتری و پسادکتری دانشجو
میپذیرند.پروژه ساختمانی
تعداد سال تحصیلی مجاز بدون سنوات برای دوره کارشناسی پیوسته، ۴ سال (۸ ترم)،
دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته۲ سال (۴ ترم)، در مقطع دکتری ۴ سال (۸ ترم) و
پسادکترا حداقل 1 سال میباشد.پروژه ساختمانی
چارتبندی عمومی دروس:
در ایران با توجه به تواناییها و سطح دانشگاهها در مقاطع مختلف تحصیلی، ظرفیت
پذیرش دانشجو مشخص میشود.
در بیشتر دانشگاههای ایران دانشجو در رشته مهندسی عمران و مقطع کارشناسی
پذیرفته میشود ولی در مقاطع بالاتر دانشگاههای باسابقه و سطح بالا دانشجو میپذیرند.
در زیر بهطورکلی به توضیحاتی در مورد مقاطع مختلف تحصیلی رشته مهندسی عمران
پرداختهِ است.
مقطع کارشناسی:
این مقطع همانند سایر رشتههای مهندسی دارای 140 واحد تحصیلی آموزشی است که
از بین این 140 واحد 20 واحد مربوط به دروس عمومی، 27 واحد دروس علوم پایه و 61 واحد مربوط به دروس اصلی میباشد.
درسهای عمومی این رشته تحصیلی شامل؛ تاریخ تحلیلی صدر اسلام، ادبیات فارسی،
تفسیر موضوعی قرآن و ... ، درسهای علوم پایه شامل؛ ریاضیات عمومی 1 و 2، فیزیک
مکانیک، فیزیک حرارت و .... و درسهای اصلی شامل؛ طراحی سازههای فولادی 1 و 2،
طراحی سازههای بتنی 1 و 2، تحلیل سازهها 1 و 2، مقاومت مصالح، استاتیک، طراحی پی، بارگذاری و ... میباشد.
لازم به ذکر است که در این مقطع تحصیلی بنا بر درخواست دانشجو درس پایاننامه نیز
میتواند ارائه شود که این درس بهصورت مجزا برای دانشجو ارائه میشود و پس از
انتخاب استاد راهنما دانشجو به تحقیقات بر روی موضوع تخصصی میپردازد .
و همچنین در چند سال گذشته با توجه به سیاست وزارت علوم این مقطع تحصیلی در
بعضی از دانشگاه به چند گرایش سازه، ژئوتکنیک و ... تقسیمبندی شد ولی با توجه به
کمبود واحدهای درسی در مقطع کارشناسی جهت ارائه برای هر گرایش بهصورت مجزا
این تقسیمبندی لغو شد و امروزه تنها در رشته مهندسی عمران در مقطع کارشناسی تحصیل میشود .
کارشناسی ارشد:
رشته مهندسی عمران در مقطع ارشد، به 12 گرایش 1 - گرایش سازه 2 - زلزله 3 -
مدیریت ساخت 4 - خاک و پی (ژئوتکنیک) 5 - حملونقل 6 - راه و ترابری 7 - سازههای
دریایی 8 - آب و سازه هیدرولیکی 9 - محیطزیست 10 - مدیریت منابع آب 11 - خطوط
راهآهن 13 - پدافند غیرعامل تقسیمبندی میشود که با توجه به پتانسیل ظرفیتی هر
دانشگاه، در این مقاطع دانشجو پذیرفته میشود.
این مقطع همانند سایر رشتههای مهندسی دارای 32 واحد تحصیلی آموزشی -
پژوهشی است که از بین این 32 واحد، 24 واحد درسهای تئوری و درسهای اصلی، 2
واحد سمینار و 6 واحد پایاننامه میباشد.
دکتری:
رشته مهندسی عمران در مقطع دکتری دارای تعداد واحد مشخص تحصیلی آموزشی-
پژوهشی نمیباشد و بهطورکلی 12 الی 18 واحد درسهای تئوری و درسهای اصلی و
18 واحد به پایاننامه اختصاص دادهشده است.
در این مقطع تحصیلی بعد از گذراندن واحد درسهای تئوری و درسهای اصلی باید در
آزمون جامع شرکت کرده و حدنصاب نمره قبولی در این آزمون به دست آورده شود و نیز
ارائه مدرک زبان پسازاین مرحله الزامی میباشد .
پسادکتری:
این مقطع تحصیلی در بعضی از دانشگاههای تراز اول کشور همانند دانشگاه صنعتی
شریف، دانشگاه علم و صنعت ایران، دانشگاه تهران و ... دانشجو پذیرفته میشود
که مدت تحصیل در این مقطع حداقل یک سال و دانشجو به تحقیقات تخصصی، معمولاً در
رابطه با مقاطع قبلی تحصیلی خود میپردازد و هدف از این دوره تمرکز عمیقتر و نیز
گسترش موضوع تحقیقاتی موردنظر میباشد.
آینده شغلی، بازار کار :
فارغالتحصیلان رشته مهندسی عمران در ایران با توجه به مقطع فارغالتحصیلی و نیز گرایش آنها وارد بازار کار میشوند.
یکی از شغلهایی که اکثر مهندسان عمران به سمت آن میروند کار کردن با پروانه اشتغال نظاممهندسی ساختمان است.
نظاممهندسی ساختمان برای فارغالتحصیلان رشته مهندسی عمران در سه سطح پایه 1 ، 2 و 3 در گرایشهای محاسبات، نظارت و اجرا آزمون برگزار میکند و در صورت کسب نمره موردقبول برای افراد گواهی اشتغال صادر میشود.
پس از صدور این گواهی مهندس عمران با توجه به رشته قبولی میتواند در محاسبات و
طراحی، اجرا و نظارت ساختمانها شروع به کار کند. بعضی از فارغالتحصیلان
رشته مهندسی عمران در کارگاههای تولیدی ساختمانی بهعنوان ناظر و ... مشغول
فعالیت هستند و تعداد کمی از این مهندسین عمران در اداراتی هم چون اداره راه و
شهرسازی، بنیاد مسکن، استانداری و... مشغول کار میشوند .
درآمد:
وضعیت درآمدزایی این رشته با توجه به نیاز کشور نسبت به سایر رشتهها نسبتاً خوب است
ولی امروزه با توجه به فارغالتحصیلی تعداد زیاد مهندس عمران، میتوان گفت که در آینده مسائل بازار کار باید فراهم شود تا از مشکل بیکاری این مهندسان جلوگیری شود
که بعضاً به این مسائل توجهی نمیشود و این باعث خروج بسیاری از فارغالتحصیلان این
رشته از کشور میشود و در کشورهای خارجی با توجه به علم و تجربه مهندس عمران
ایرانی، روی آنها سرمایهگذاری میکنند و آنها را جذب میکنند
و نهایتاً این باعث ایجاد آسیب جدی به کشور عزیزمان و نیز خروج بسیاری از مهندسان جوان پرانرژی از کشور میشود .
ضمناً میتوان گفت که ازنظر آکادمیک و کلاسیک هر کشوری نیز به پیشرفت و بهروز شدن دارد و این هم در ایران مساله ای جدی است
که بعضی از این فارغالتحصیلان علیالخصوص در مقطع دکتری و پسادکتری در حوزه
تحقیقات و پژوهش در مؤسسات آموزشی و دانشگاهی و اداری پذیرفته میشوند
هرچند تعداد پذیرش و اشتغال این افراد در این حوزه بهراحتی میسر نیست.
در آینده امید است با توجه به روند رو به رشد کشور و نیازهایی هم چون مقاومسازی ساختمانها، اهمیت لرزهخیزی کشور و احداث ساختمانهای مقاوم در مقابل زلزله، احداث راههای ارتباطی، احداث سدها، ایجاد شبکههای آب شهری و ... وضعیت بازار کار و نیز درآمدزایی مهندسان عمران بهتر شود.پروژه ساختمانی